25 Dec 2015

हिंदी व्याकरण - पर्यायवाची शब्द भाग- 2

पक्षी- खग, विहंग, चिड़िया, द्विज, परिंदा|
पहाड़- पर्वत, गिरी, अचल, शैल, भूधर|
पति- बालम, नाथ, स्वामी, कांत, वल्लभ, साजन, भरतार|
पत्नी- वधु, भार्या, गृहिणी, प्रिया, दारा, अर्धांगिनी|
पत्थर- पाहन, पाषाण, उपल, अश्म, प्रस्तर|
पवन- वायु, समीर, हवा, बयार, अनिल|
पत्ता- पात, पत्र, पर्ण, दल, किसलय|
प्रसाद- महल, रनिवास, अंतपुर|
पुत्र- आत्मज, तनय, सुत, लड़का, बेटा|
पुत्री- बेटी, आत्मजा, लडकी, सुता, तनया|
प्रकाश- उजाला, ज्योति, प्रभा, चमक, द्युति|
पुष्प- सुमन, फूल, कुसुम, मंजरी, प्रसून|
बाल- केश, कुंतल, कच, चिकुर, अलक|
बादल- मेघ, जलद, पयोद, वारिद, अंबुद, नीरद, घटा |
ब्राह्मण- विप्र, द्विज, भूसुर, भूदेव|
बंदर- कपि, वानर, मर्कट, शाखामृग, हरि|
बिजली- दामिनी, चपला, तड़ित, विद्युत्, चंचला|
भौरां- भ्रमर, अलि, मधुप, भृंग, भँवर|
मछली- मीन, मत्स्य, मकर, अण्डज, झष|
मदिरा- शराब, मय, सूरा, मधु|
मनुष्य- मानव, नर, मनुज, आदमी, इंसान|
मित्र- दोस्त, सखा, सहचर, मीत, संगी|
माता- माँ, जननी, धात्री, अंबा, अंबिका|
मृत्यु- निधन, मौत, देहांत, मरण, देहावसान|
युद्ध- रण, संग्राम, समर, लड़ाई, संघर्ष|
रात्री- रजनी, निशा, यामिनी, रेन, राका|
राजा- नृप, भूप, भूपति, नरेश, महीप, महीपति|
लक्ष्मी- रमा, कमला, विष्णुप्रिया, हरिप्रिया, इंदिरा|
वृक्ष- पेड़, तरु, विटप, पादप, द्रुम|
शरीर- बदन, गात, तन, काय, वपु|
शत्रु- दुसमन, अरि, वैरी, रिपु, अराति|
शोभा- आभा, सुषमा, कांती, विभा, छटा|
समुद्र- सागर, जलधि, नीरधि, वारिधि, पयोधि, रत्नाकर|
सरस्वती- शारदा, वीनापाणि , भारती, गिरा, वाणी|
सर्प- नाग, भुजंग, सांप, विषधर, अहि|
सूर्य- रवि, सविता, भानु, भास्कर, दिवाकर, प्रभाकर, आदित्य|
सेना- फ़ौज, दल, वाहिनी, कटक, चमू, लश्कर|
सिंह- शेर, केसरी, वनराज, मृगराज, नाहर, हरि|
समूह- झुण्ड, टोली, दल, वृंद, पुंज|
स्त्री- नारी, महिला, अबला, रमणी, कामिनी|


Share this